Afgelopen vrijdag bezocht een team van de Algemene Rekenkamer onze kliniek voor een praktijkbezoek om meer te leren over ons werk en wat er met het belastinggeld gebeurt. We stelden hen een aantal vragen:
Beeld: © FPC De Oostvaarderskliniek
Miranda Pirkovski, directeur audit en data bij de Rekenkamer (2e van links) bezocht met haar team de Oostvaarderskliniek
Wat doet de Algemene Rekenkamer?
Kort gezegd: de Rekenkamer onderzoekt of de overheid haar geld (ons belastinggeld) goed besteedt en int. Ons werk is veel van achter computers. We betrekken in onze onderzoeken bijvoorbeeld jaarverslagen, inspectiebrieven, begrotingen en verantwoordingsstukken van DJI, waaronder die van de Oostvaarderskliniek.
Is het anders om hier daadwerkelijk te zijn, dan wanneer jullie de stukken lezen?
Jazeker! We horen bijvoorbeeld veel over personeelstekort. Hier zien we daadwerkelijk wat het gevolg zou zijn als er te weinig personeel is. We hebben gehoord dat jullie meestal met een volledige bezetting werken. Door hier te zijn, hebben we meer duiding bij de cijfers; we zien nu het waarom-verhaal achter de cijfers.
Wat viel jullie speciaal op?
Het werd de groep duidelijk wat het verschil is tussen een PI (Penitentiaire Inrichting) en een TBS-kliniek: “Hier ligt veel meer nadruk op therapie, scholing en arbeid, en de voorbereiding op terugkeer naar de maatschappij,” zoals een Rekenkamermedewerker het verwoordde.
Wat ook bleef hangen was het persoonlijke contact met de mensen: “In rapporten lezen we vaak over ‘burgers’. Nu zien we de mensen achter die termen. Dat maakt het werk veel tastbaarder en verrijkt mijn informatie bij het terugkeren naar mijn werk achter de computer.”
Een andere verrassing was de sfeer op sommige afdelingen: “Een soort studentenhuis,” werd er gezegd. Plotseling werd het begrip ‘resocialisatie’ veel concreter, dankzij eenvoudige elementen zoals zelf de was doen, een poster ophangen, of iets lekkers koken waar patiënten blij van worden.
Beeld dat buitenwereld heeft van TBS klopt niet
Daarnaast viel het de groep op dat wat ze zagen heel anders is dan de vooroordelen die er zijn over TBS: “Het frame dat de buitenwereld van TBS heeft of wat je in de media leest, is heel anders dan wat we nu gezien hebben. De verwachting waarmee we naar binnen stapten, komt niet overeen met wat we hebben gezien. Het was positiever dan we hadden gedacht.”
Resultaat van TBS niet in geld uit te rekenen
Als laatste merkte nog iemand op dat het effect van TBS niet alleen in cijfers of geld is uit te drukken. “We zijn vaak gericht op de resultaten van beleid in termen van geld. Maar ook hier zien we dat het resultaat van TBS niet in geld is uit te drukken, maar dat een afgeronde TBS een maatschappelijk doel dient.” Het bezoek gaf een dieper inzicht in de waarde van dit werk, niet alleen voor de individuen, maar voor de hele samenleving.
Tiny Houses belangrijke stap naar het vergroten van de veiligheid in de samenleving
Miranda Pirkovski, directeur audit en data bij de Rekenkamer, voegde als laatste toe: “Als je mij vraagt wat voor nieuws ik vandaag heb geleerd, dan is het wel dat ik nu zie dat de investering in Tiny Houses een belangrijke stap is geweest naar het vergroten van de veiligheid buiten de kliniek. Ik begrijp nu dat wanneer TBS-gestelden binnen de muren leren wat het is om zelfstandig te wonen, dit de kans vergroot op vermindering van recidive (herhaling van gepleegde misdaad). Wat je als geld erin stopt, komt naar buiten in maatschappelijke waarde.”
Het was een leerzaam en waardevol bezoek voor zowel de Rekenkamer als voor ons. Het bevestigde voor de medewerkers van de Algemene Rekenkamer weer, hoe belangrijk het is om de praktijk achter de ‘cijfers’ en het beleid te bekijken.